Chúng ta đã biết nguyên tắc số một về mỹ phẩm: Danh sách thành phần là thứ duy nhất có ý nghĩa để đánh giá chất lượng sản phẩm. Nhưng làm sao để đọc hiểu danh sách thành phần với bao nhiêu tên gọi phức tạp? Hãy cùng chúng tôi áp dụng các mẹo sau.
INCI và 6 thành phần cơ bản
Từ năm 1998 ở châu Âu, tất cả các sản phẩm mĩ phẩm đều phải công khai toàn bộ thành phần trên bao bì theo INCI - Danh mục quốc tế các thành phần mỹ phẩm (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients). Danh sách INCI của sản phẩm được niêm yết theo thứ tự giảm dần. Thông thường, 6 thành phần đầu tiên trong danh sách đã đại diện cho 70% của hỗn hợp mỹ phẩm. Chúng sẽ chỉ dẫn cho bạn biết sản phẩm này có phải là mỹ phẩm tự nhiên hay không. Đừng quên, một mỹ phẩm tốt sẽ có lượng lớn thành phần chiết xuất từ thực vật trong 6 thành phần đầu tiên. Nếu trong 6 thành phần này chứa những chất đáng ngờ (xem phần tiếp theo để nhận diện chúng), hãy ngay lập tức tránh xa.
Giải mã các thành phần cơ bản trong một công thức mỹ phẩm dưỡng da
Thành phần đầu tiên, chứa nhiều nhất trong công thức, thường là chất lỏng, trong đó phổ biến nhất là nước (aqua) hay các loại nước ép hoa trái (juice) hoặc nước chưng cất thực vật (hydrosol).
Tiếp theo là các chất béo, trong tên gọi sẽ có các từ mineral/vegetal oils. Cuối cùng là các hành phần ít hơn, đứng ở giữa và cuối danh sách, ví dụ như:
- thành phần hoạt tính (active ingredients) hiểu nôm na là 'thuốc bổ' cho da: thường là một số hoá chất hoặc các chiết xuất thực vật (extracts)
- hương liệu hợp hoặc tinh dầu thực vật (fragrances/ perfumes/essential oil/flower extracts)
- chất nhũ hoá (liên kết thành phần chất béo và chất lỏng trong kem): chất hoá học hoặc sáp thực vật
- chất bảo quản (preservatives): paraben, phenoxyethanol, potassium sorbate, sodium benzoate, benzyl alcohol, salicylic acid, vv
- Các thành phần tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe
Tuyệt đối nói KHÔNG với những thành phần có tên sau đây vì chúng sẽ mang đến cho làn da nhiều chất gây kích ứng hoặc tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khoẻ:
- Bạn có muốn bôi các sản phẩm của công nghiệp hoá dầu lên mặt? Nếu không, hãy tránh xa dầu khoáng, những chất cực hại môi trường và không có bất kì tác dụng gì với da: paraffinum liquidum, cera microcristallina, mineral oil, petrolatum …
- Bạn có làn da nhạy cảm? Chắc chắn bạn không muốn sử dụng các thành phần gây kích ứng, hương liệu tổng hợp, cồn và các chất cồn béo như BHT, Triclosan, Lanolin, Methyl/Propyl/Caprylyl -alcohol, Cetyl alcohol hay stearic acid, các thành phần kết thúc bằng –eth và Sodium Laureth Sulfate (SLS), Methyl- hay X-isothiazolinone, Perfume...
- Nếu bạn muốn bảo vệ môi trường, xin đừng dùng sản phẩm có các thành phần gây ô nhiễm và silicon: dimethicone, cyclohexasiloxane (hoặc các chất khác tên kết thúc bằng -one hay –oxane), EDTA -ylphenol, PEG, PPG...
- Mong muốn lựa chọn các sản phẩm an toàn và dịu nhẹ với da? Vậy thì hãy tẩy chay các thành phần có nguy cơ tiềm ẩn cho sức khoẻ và môi trường với các tên thường gặp Methyl-, Etyl-và Butylparabe, Phenoxyethanol, Formol-, Quaternium-15, DMDM Hydantoin, Benzophenone ...
Thứ tự các thành phần trong INCI và tỷ trọng của chúng
Danh sách INCI của sản phẩm được niêm yết theo thứ tự giảm dần về nồng độ thành phần trong hỗn hợp, nghĩa là những chất đứng đầu danh sách chiếm tỷ lệ lớn nhất trong sản phẩm, các chất ít hơn đứng sau, càng về cuối là ít nhất. Thông thường, 6 thành phần đầu tiên trong danh sách đã đại diện cho 70% thành phần có trong sản phẩm mỹ phẩm.
Tuy nhiên, theo quy định, nếu thành phần mỹ phẩm dưới 1% thì được tự do niêm yết thứ tự. Do đó, các nhà sản xuất hay sắp xếp thứ tự thành phần theo hướng dễ qua mắt người dùng nhất. Bạn có thể sẽ nhìn thấy thành phần tự nhiên liều lượng 0,1% nhưng lại chễm chệ xuất hiện trong danh sách trước những chất bảo quản đầy nguy hại chiếm hẳn 0,9% trong sản phẩm. Do đó, dù danh sách thành phần có rất dài, hãy kiên nhẫn đọc hết để phát hiện những chất có hại.
Đồng thời, hãy chú ý phát hiện tỷ trọng thực sự của các thành phần tự nhiên. Nhiều sản phẩm chỉ cần có 1% chiết xuất thiên nhiên cũng tự gắn nhãn “Natural” cho thân thiện, nhưng nào ai biết được hàng chục % còn lại đến từ những hợp chất hóa học nào? Nên nhớ, chỉ 6 thành phần (tự nhiên) đầu tiên là thực sự có ý nghĩa mà thôi!
Ví dụ INCI mỹ phẩm hữu cơ và mỹ phẩm thông thường
Hãy cùng so sánh danh sách thành phần một sản phẩm nước cân bằng hữu cơ với một sản phẩm nước cân bằng hoá học thông thường để thấy sự khác biệt rõ ràng:
- Sản phẩm hoá học: Water, Butylene Glycol, Glycerin, Cyclopentasiloxane, Phenoxyethanol, Isopropyl Palmitate, Peg-60 Hydrogenated Castor Oil, Triethanolamine, Acrylates/C10-30 Alkyl Acrylate Crosspolymer, Methylparaben, Honey, Mannitol, Fragrance, Tocopheryl Acetate, Propylparaben, Sodium Hyaluronate, Cyclodextrin, Prunus Amygdalus Dulcis Protein/ Sweet Almond Protein, Hexyl Cinnamal, Faex/ Yeast Extract, Alpha-Isomethyl Ionone, Disodium Succinate, Ci 14700/ Red 4.
- Sản phẩm hữu cơ: Aloe barbadensis leaf juice*, Chamomilla Recutita (Matricaria) flower extract*, Glycerin, Aspalathus lineris (Rooibos) extract*, Hamamelis virginiana (Witch hazel) extract*, Arginine, Hydrolyzed rice protein, Michelia alba flower oïl, Galactoarabinan, Levulinicacid, Sodium levulinate, Potassium sorbate, Sodium carboxymethyl cellulose, Sodium benzoate. *Ingredients from organic farming
Tóm lại, hãy lưu danh sách các chất hoá học tiềm ẩn nguy cơ đối với sức khoẻ và môi trường (đã cung cấp), đồng thời dành ra 3 phút đọc hiểu danh sách thành phần (INCI) để có câu trả lời chính xác nhất về chất lượng sản phẩm. Nguyên tắc, thành phần càng đơn giản, ngắn gọn, càng ít tên hoá học càng tốt:
- Đọc 6 thành phần đầu tiên xem nguyên liệu chính của chúng là gì, có tự nhiên hay không (juice, hydrosol, vegetal oils/butter/glycerin, etc)
- Xem các thành phần tiếp theo xem có nhiều vegetal extracts, essential oils, etc hay không?
- Đọc hết thành phần xem có chứa những chất hoá học tiềm ẩn nguy cơ đối với sức khoẻ và môi trường hay không. Nếu có, nên tìm sản phẩm khác chất lượng tốt hơn.
Tuy nhiên, nên nhớ danh sách thành phần quan trọng để hiểu sơ bộ bước đầu về tính chất của sản phẩm cũng như mức độ tự nhiên, ít hoá chất của chúng. Chất lượng một sản phẩm ngoài danh sách thành phần ra còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như công dụng và độ tinh khiết của các thành phần, % nồng độ chính xác của chúng, cách kết hợp các thành phần có tác dụng bổ trợ nhau trong công thức, công nghệ đặc biệt trong điều chế để các thành phần phát huy tối đa tác dụng khi sử dụng, sự ổn định của công thức, dây chuyền sản xuất, lưu trữ và phân phối sản phẩm, vv. Vì thế cần quan tâm đến xuất xứ, kinh nghiệm nhà sản xuất và đặc biệt phải thử sử dụng trên da mới biết được chất lượng đến đâu. Đừng quên, một sản phẩm dù tốt đến đâu vẫn không thể phù hợp với mọi loại da bạn nhé!
Tham khảo thêm:
Sự khác nhau giữa ESSENCE và TONER, SERUM và AMPOULE
Mẹo phân biệt kem dưỡng, Serum và dầu dưỡng